Musika hedabideetan

• Helburuak: musikaren eta irudien arteko harremanak aztertzea, musikaren funtzioak zineman eta publizitatean desberdintzea eta informazio-iturriak autonomiaz erabiltzea.
• Prozedura: Bi ikerketa lan egin beharko dira.

1. PROIEKTUA: MUSIKA ZINEMAN

Aukeratu zuen gustoko pelikula baten atala (hasierako izenburuak, akziozko eszena, koreografia edo abesti bat...) eta bilatu zati hori Interneten (Youtuben ziur aski topatuko duzuela). Ez baduzu aurkitzen zatia zehazki, idatzi pelikularen zein minututik zein minutura arte irauten duen eszenak. 

Bilatu pelikularen hurrengo datuak eta Driveko DOC  (testu-dokumentua) batean jasoko dituzu. Ondorengo puntuak ez dituzu orden zehatzean jarraitu behar, gida bat soilik da hasierako ideiak ateratzeko. Behin eginda, antolatu eta idatzi estiloa zainduz (Gomendioa: hasi datu orokorrak edo errepikatzen direnak kokatzen eta gero datu zehatzak, iritziak...)

1. Testuingurua
- Pelikularen izenburua, zuzendaria, urtea, herrialdea, generoa.

- Aukeratu duzun zatiaren URLa edo zatiaren minutajea (nik adibidea ikusi ahal izateko)

- Musika originala, maileguzkoa edo moldatua.
- Musikaren konposagilea/k. Musikagile horrek parte hartu duen beste filmak.
- Beste datu aipagarririk? (gertakizunak grabazioan...)

2. Musika zelan agertzen den eszenan: diegetikoa edota inzidentala. Argudiatu.

3. Musikaren funtzioak eta sinbolismoak (deskribatu musikaren eta istoriaren arteko lotura)

- Espresiboa: eszenaren emozioan sartzen laguntzen gaitu.
- Pertsonaiaren nortasunaren deskripzioa da (leitmotiv).
- Mugimenduak edo soinuak indartzen ditu.
- Uneak edo eszenak lotzen ditu (flashback, denbora luzean gertatutako egoerak...)
- Narratiboa: testuingurua ematen dio eszenari (lekua, aroa...)

- Sinbolismoak aztertu (erritmoa, doinua, bolumena, tinbrea...)

4. Balorazio pertsonala:
- Gustuko ditugun osagaien kalitatea baloratu.
- Eszenaren osagairik bitxienak.
- Iritziek azalpena egoki ixten dute

Lana behin amaituta, Drivez nirekin partekatu 

2. PROIEKTUA: MUSIKA PUBLIZITATEAN

Aukeratu zure gustukoa den iragarki bat eta bilatu bideoa Interneten. 
DRIVEn aurkezpeneko zure diapositiban ondorengo datuak eta iragarkiaren analisia idatziko dituzu: 

1. Iragarkiaren informazioa

a) Produktua / Marka

b) Slogan (esaldia, leloa…)

c) Iragarkiaren zergatia (data zehatz baterako?) eta istorioa (laburbildu

zer gertatzen den iragarkian: egoera, pertsonaiak, gertakizunak…)

d) Nori dago zuzenduta (generoa, adina…). Zergatik uste duzu zuk hori?

2. Musikaren azterketa

e) Zenbat musika/k desberdin entzuten dira?

f) Aldatuz gero, noiz aldatzen da musika? Aldaketak lotura dauka istorioarekin?

g) Musikaren karakterea (sortzen zaizkizun sentsazioak, emozioak...) eta eszenekin / istorioarekin duen harremana

h) Musikaren jatorria (maileguzkoa edo originala) eta erabilera mota (jingle, cover, moldaketa…)

i) Musikaren konposagilearen datuak

j) Zer musika-mota da? (estiloa: pop, rock, klasikoa…. / instrumentala, ahozkoa, ahozko-instrumentala)

Hurrengo web orrietan iragarkien musikari buruzko datuak topa ditzakezue:
https://cancionesdetelevision.com/
http://www.lascancionesdelatv.es/

3. Balorazio pertsonala:

Zure ustez, iragarkian erabiltzen den musika egokia da produktu hori aurkezteko?

Ez didazue ezer bidali behar, nik baimena daukat aurkezpeneko diapositibak ikusteko eta zuzentzeko. 

LANAREN ADIBIDEA:

Musika-hizkuntza

Soinuen bidez pentsatzen edo sentitzen duguna komunikatzeko, duela urte asko gizakiok hasi ginen egituratzen kodigo berri eta berezi bat: musika-hizkuntza. Erronka ez zen makala, paperean idatzita uztea gure buruetan zeuden doinuak, erritmoak, harmoniak... Apurka-apurka hizkuntza hori joan zen egituratzen gaur egun ezagutuko duzuen kodigo horretara heldu arte.

Hemen dituzue unitatearen kontzeptu-mapak:

Bideoa: Konpas sinpleak eta osatuak

Hemen uzten dizkizuet online jolas batzuk musika-hizkuntzaren edukiak lantzeko eta hobetzeko:

SOL-en ikurrako noten birpasa
SOL-en ikurrako noten birpasa 2

Musika-irakurketa praktikatu (Sol eta Fa ikurrak. Notak tekladu batean jotzeko)
Musika-irakurketa 2 (Sol eta Fa ikurrak. Notak ozen esateko)
Notak, irudiak eta konpas-neurriak (Ezagutzeko, lotzeko ariketak...)
Konpas-neurriak 2
Eragiketa matematikoak musika-irudiekin
Hizkuntza-musikala birpasatzeko

DIKTAKETAK

Melodikoa

EDUCAPLAY

SOL-ikurrako notak

Lerro gehigarri grabeak praktikatu

Lerro gehigarri garaiak praktikatu 

Noten izenak (Memory) 

Noten izenak (Galderak)

Harmonia: Tarteak, eskalak eta akordeak

1. Tarteak

2. Eskala

Partitura bat osatzen duten notak pintore baten paletaren koloreak bezalakoak dira. Musikariek nahi dituzten notak aukeratu ditzakete eta horrela eskala osatu. Horregatik, eskala asko daude: diatonikoa, kromatikoa, pentatonikoa.... 

3. Tonalitatea eta modalitatea

Musika guztiak soinu-sistema antolatu batean oinarritzen dira. Soinu horiek eskalatan ordenatuta ageri dira eta eskalak tono nagusitik (tonika) hasten dira. Ziur asko, noizbait entzun izango duzu, “obra hau Sol M-en dago” edo “Mi m-eko kortzertua da”. Erreferentzia horiek tonalitateak dira, eta “kolore musikalak” dira. Tonu batez (eskalaren 12 notako bat) eta modu batez osatuta daude (maiorra edo minorra)

Modua: eskala bateko tonuen eta tonuerdien banaketaren araberakoa da eskalaren modua. Gaur egun bi modu bakarrik erabiltzen ditugu: maiorra eta minorra. Eskala maiorren eredua DO eskala da, eta minorrena, berriz, LA eskala

DO M(aiorra)

La m(inorra)

4. Tonua eta tonuerdia

    Eskala "tenperatuan" (12 notatan banatuta dago eta 12ak distantzia berean daude, hau da, pianoaren tekladuan ikusten duguna) elkarren segidako bi noten arteko distantziarik handiena da TONUA. Tekladu batean erraz bereiz ditzakegu bi tekla zurien artean beltza badago, hor tonua dugu. 

TONUERDIA distantziarik txikiena da, eta tonu baten erdia da. Tonuerdia Mi-Fa noten eta Si-Do noten artean dago

5. Alterazioak

Alterazio propioak (armadura): obraren hasieran kokatzen dira (batetik zazpira izan daitezke, bemolak edo sostenituak). Tonalitatea adierazten dute eta adierazitako notetan eragina dute kanta osoan zehar.

Alterazio behin-behikekoak: une zehatzetan erabiltzen dira nota bat modifikatzeko. Haien eragina konpasak amaitu arte irauten du. 

6. Akordeak

7. Gradu tonalak

Gradu esaten diegu eskala baten noten ordenari, eta zenbaki erromatarrak izendatzen zaizkie tonalitate edo eskala baten barruan identifikatzeko. Akordea esaten diogu aldi berean entzuten ditugun bi nota edo gehiagok osatutako multzoari. Hiru notek osatua dagoenean, triada esaten zaio.

Eskalan berberan, gradu garrantzitsuagoak daude, beste batzuen gainetik gailentzen direnak. Nagusienak hauek dira:

• I. gradua: Tonika deitzen zaio eta ardatz tonala da. Melodiak nota horren inguruan biltzen dira normalean, hor aurkitzen baitute geldialdia edo atsedenaldia. Gainera, izena ematen dio eskalari eta amaiera seinalatzen du beti.
• V. gradua: Dominantea deitzen zaio eta lerro melodikoa gidatzen du.
• IV. gradua: Dominanteordea, dominantearen azpitik dago eta aniztasun harmonikoa sortzeko erabiltzen da. IV. graduaren funtzioa ere betetzen duten graduak badira: II.a eta VI.a

Hiru gradu horiek kanta baten "eskeleto harmonikoa" osaten dute, esaldiak, atalak, kadentziak...

Hurrengo kantaren graduen analisia egingo dugu. Lau akorde desberdin agertzen dira: Fa-Do-Re-Sib. Kantaren amaieran zein den Tonika (I) jakin dezakegu. Kasu honetan FA akordea da. Beraz, beste akordeen posizioa FA akordearekiko badira: DO (V), RE (VI) eta Sib (IV). Kanta honen egitura harmonikoan hiru gradu tonaletan oinarritzen da.

___________________________________________

8. Kadentziak

Ariketa: Kadentziak identifikatu

On-line jolasak Harmoniaren edukiak lantzeko: Tarteak

MATERIAL GEHIGARRIA:

Zelan konposatu doinu bat? Harmonia eta akordeak (Jaime Altozano)

Tarteak lantzea zinemako musikari esker

The Music Theory Song

Why these Chords?